Vai trò của báo chí cách mạng với đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng

Báo chí cách mạng và bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng luôn là hai mặt thống nhất của một vấn đề, có mối quan hệ biện chứng với nhau dưới sự lãnh đạo của Đảng ta trong tiến trình lịch sử cách mạng Việt Nam.

Trong quá trình lãnh đạo đổi mới toàn diện đất nước chúng ta đã đạt được những thành tựu và ý nghĩa lịch sử to lớn. Tuy nhiên cũng chính trong quá trình đổi mới ấy các thế lực thù địch, phản động liên tục gia tăng các hoạt động chống phá với những hình thức tinh vi, đa dạng. Chúng ra sức kích động gây mất ổn định, phá hoại nền tảng tư tưởng của Đảng, hòng phủ nhận chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và xa hơn là xóa bỏ vai trò lãnh đạo của Đảng, lật đổ chế độ của Nhà nước ta, cũng như phủ nhận công cuộc xây dựng đất nước của Nhân dân Việt Nam.

Trước bối cảnh đó, để tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, Đảng ta đã ban hành nhiều Nghị quyết, Chỉ thị, đề ra nhiều giải pháp, nhiệm vụ trọng tâm. Đặc biệt, ngày 22-10-2018, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 35-NQ/TW về “tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới”. Trong đó, Đảng ta khẳng định: Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng là “bảo vệ Đảng, Cương lĩnh chính trị, đường lối của Đảng; bảo vệ nhân dân, Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam; bảo vệ công cuộc đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế; bảo vệ lợi ích quốc gia, dân tộc; giữ gìn môi trường hòa bình, ổn định để phát triển đất nước”.
 

Vai trò của báo chí cách mạng trong đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch

Cuộc đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng diễn ra rất khó khăn, lâu dài, phức tạp và quyết liệt. Trong cuộc đấu tranh này, các thế lực thù địch bên ngoài cấu kết với các đối tượng phản động, cơ hội chính trị trong nước, lôi kéo, kích động các phần tử bất mãn, thoái hoá biến chất trong nội bộ ta để hình thành một lực lượng đối lập hùng hậu. Chúng tập hợp, lôi kéo lực lượng với nguồn nhân lực được đào tạo bài bản, chuyên nghiệp và còn đầu tư một lượng tài chính lớn, sử dụng mọi phương tiện truyền thông hiện đại và hiệu quả nhất. Chúng thông qua hàng nghìn trang web, fanpage, blog, cùng hàng trăm báo, tạp chí, bản tin, nhà xuất bản và hàng chục đài phát thanh, truyền hình tiếng Việt ở nước ngoài để xuyên tạc, vu khống, bôi nhọ, đả kích chế độ xã hội chủ nghĩa, chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, chống phá sự lãnh đạo của Đảng ta. Chúng lợi dụng những yếu kém, hạn chế của các tổ chức và cá nhân trong công cuộc đổi mới và hội nhập, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc để sản xuất và phát tán hàng trăm ngàn quan điểm, luận điệu sai trái, thù địch.

Vì vậy, đấu tranh phản bác các luận điệu sai trái, xuyên tạc của kẻ địch là nhiệm vụ chính trị sống còn, thường xuyên của báo chí cách mạng. Báo chí luôn là lực lượng tiên phong, cất lên tiếng nói của mình đấu tranh trực diện với các quan điểm sai trái, thù địch mà các thế lực phản động đang tìm cách reo rắc, tán phát vào trong đất nước ta. Vai trò này được thể hiện qua những nội dung nổi bật sau đây:

Một là, báo chí cung cấp thông tin thời sự về những sự kiện, vấn đề đã và đang xảy ra, có ý nghĩa xã hội, được nhiều người quan tâm liên quan trực tiếp và gián tiếp tới các vấn đề thuộc phạm vi đấu tranh chống các quan điểm sai trái, thù địch. Trong đó bao gồm những quan điểm, chủ trương, đường lối, chính sách, hoạt động của Đảng, Nhà nước, Chính phủ. Nhờ thông tin nhanh chóng, kịp thời, báo chí vừa thoả mãn nhu cầu nhận thức của công chúng về hiện thực, vừa góp phần tích cực, nhanh chóng trong phản ứng lại các quan điểm sai trái, thù địch.

Hai là, báo chí vừa là công cụ, vừa là lực lượng xã hội trong sự gắn bó chặt chẽ với dư luận xã hội, tạo thành sức mạnh tác động vào tư tưởng của cộng đồng. Trong lĩnh vực đấu tranh chống các quan điểm sai trái, thù địch, tính công khai của báo chí đã và đang góp phần đưa thông tin phản bác các luận điệu sai trái của các thế lực thù địch đến với đông đảo quần chúng nhân dân, làm tốt chức năng định hướng xã hội trước những âm mưu thâm độc của các thế lực thù địch, phản động trong hoạt động tuyên truyền xuyên tạc, gây rối loạn xã hội, gây mất ổn định an ninh, chính trị và trật tự an toàn xã hội, huy động sức mạnh dư luận lên án với hành vi sai trái này.

Ba là, với việc đưa thông tin có tính định kỳ và đều đặn, báo chí đóng vai trò quan trọng tạo ra những phản xạ có điều kiện trong tâm lý và thói quen tiếp nhận thông tin của đông đảo công chúng. Thông qua đó, mục đích tuyên truyền của thông tin báo chí sẽ trở nên đậm nét, rõ ràng hơn khi tác động nhiều lần. Vì vậy thông tin cần chuyển tải trong cuộc đấu tranh chống các quan điểm sai trái, thù địch sẽ tồn tại lâu hơn trong nhận thức của người dân, từ đó sẽ mang lại hiệu quả vững chắc, lâu bền hơn.

Bốn là, thông qua các bài viết phân tích, bình luận các sự kiện và vấn đề đã và đang diễn ra nhằm thể hiện quan điểm chính thống, khách quan của mình, báo chí có thể tập hợp lực lượng và tranh thủ sự ủng hộ của công chúng, đấu tranh chống lại các quan điểm tư tưởng đối lập, sai trái, qua đó khẳng định, bảo vệ chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh cũng như những chủ trương, quan điểm của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước.

Năm là, báo chí cung cấp thông tin phong phú, đa dạng, đa chiều về những vấn đề, sự kiện có liên quan đến hoạt động đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch của Đảng, Nhà nước ta. Thông tin báo chí được thể hiện dưới nhiều thể loại (báo nói, báo viết, báo hình, báo điện tử….) và nhiều góc độ, giúp cho công chúng nhận thức sâu sắc hơn về những vấn đề thực tiễn đang đặt ra. Thông tin báo chí còn có những hình thức tuyên truyền phù hợp với từng đối tượng làm cho nội dung thông tin cần chuyển tải phát huy một cách hiệu quả nhất. Vì vậy, trong cuộc đấu tranh chống các quan điểm sai trái, vai trò này của báo chí góp phần làm cho thông tin phát huy hiệu quả cao.

Sáu là, báo chí thông tin, tuyên truyền về cuộc đấu tranh chống các quan điểm sai trái một cách dễ hiểu, dễ nhớ và dễ làm. Các nội dung thông tin quan trọng cần được tuyên truyền phổ biến tới rộng rãi mọi người trong xã hội để từ đó nâng cao nhận thức, nâng cao ý thức cảnh giác và phát huy sức mạnh của quần chúng trong cuộc đấu tranh này.

Bảy là, báo chí có khả năng tạo sự tương tác giữa công chúng và cơ quan báo chí. Đây là tính năng đặc biệt khiến cho năng lực thực hiện vai trò của báo chí trong cuộc đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trở nên đặc biệt hiệu quả. Thông qua hoạt động tương tác giữa cơ quan báo chí và công chúng về những thông tin đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái khiến cho cơ quan báo chí cũng nhận ra những điểm mạnh hay hạn chế về thông tin của mình để từ đó báo chí có thể phân tích sâu hơn, rõ nét hơn những thắc mắc, băn khoăn của độc giả, làm cho vấn đề thêm sáng tỏ và thuyết phục công chúng tốt hơn. Chính thông qua hoạt động tương tác này, cơ quan báo chí, truyền thông có thể định hướng dư luận xã hội một cách đúng đắn, tránh những hệ quả tác động ngược của những quan điểm sai trái, thù địch.
 

Một số vấn đề đặt ra

Trong thời gian vừa qua, báo chí đã phát huy vai trò quan trọng trong việc thông tin, tuyên truyền về chính trị, pháp luật, đời sống xã hội và góp phần đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch. Tuy nhiên, vẫn còn những vấn đề đặt ra trong thực hiện nhiệm vụ, như: Báo chí đang có xu hướng đề cập nhiều đến những mặt tiêu cực của xã hội; một số cơ quan báo chí thương mại hóa, sa đà vào những thông tin không kiểm chứng, thiếu chính xác, gây tác động xấu đến dư luận xã hội, ảnh hưởng đến niềm tin của nhân dân vào báo chí; một số cơ quan báo chí, nhà báo thiếu nhạy bén chính trị, buông lỏng chức năng tư tưởng - văn hóa của báo chí cách mạng, thậm chí có biểu hiện xa rời sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước; tình trạng nhiễu loạn thông tin, cạnh tranh thông tin ngày càng phức tạp…

Để tiếp tục phát huy vai trò của báo chí trong đấu tranh có hiệu quả với các quan điểm sai trái, thù địch, bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng, cần phải tiến hành đồng bộ các giải pháp:

Thứ nhất, tiếp tục thực hiện tốt Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI, XII, XIII về xây dựng, chỉnh đốn Đảng trong các cấp hội và các cơ quan báo chí, truyền thông, gắn với tích cực học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; phát huy vai trò các tổ chức Đảng trong các cơ quan báo chí, truyền thông. Chỉ đạo tuyên truyền, thực hiện có hiệu quả Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng.

Thứ hai, các cơ quan báo chí, truyền thông và đội ngũ người làm báo cần nhận thức sâu sắc về vai trò, trách nhiệm của báo chí, truyền thông; thực hiện tốt trách nhiệm xã hội đáp ứng nhu cầu thông tin mọi mặt đời sống, góp phần nâng cao hiểu biết và trình độ của nhân dân; củng cố và bảo vệ sự ổn định chính trị - xã hội; đấu tranh bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ, chủ quyền quốc gia; cổ vũ nhân tố tích cực, nhân tố mới xây dựng, chống các biểu hiện tiêu cực; bảo vệ môi trường, phát triển bền vững đất nước; giữ vững khối đại đoàn kết toàn dân tộc.

Thứ ba, cơ quan báo chí, truyền thông cần tăng cường thông tin tích cực, coi trọng đúng mức việc phát hiện, biểu dương các nhân tố mới, điển hình tiên tiến; tích cực đấu tranh, góp phần ngăn chặn và từng bước đẩy lùi tham nhũng, lãng phí, quan liêu, các tiêu cực và tệ nạn xã hội; phản bác có hiệu quả những thông tin, quan điểm sai trái, phản động, thù địch, bảo vệ vững chắc trận địa tư tưởng của Đảng.

Kết hợp chặt chẽ và sử dụng đồng bộ các loại hình báo chí, phát huy tối đa báo điện tử để đăng tải, chia sẻ thông tin một cách nhanh nhất đến với độc giả, nhất là thông tin liên quan đến các sự kiện chính trị, vụ việc phức tạp, nhạy cảm được dư luận quan tâm.

Các phóng viên, biên tập viên thông qua hoạt động thâm nhập thực tiễn cần chủ động tạo nguồn thông tin về những cái mới, tích cực có tính thời sự, chân thực, khách quan, thể hiện tính định hướng, mang giá trị giáo dục và nhân văn sâu sắc trên các lĩnh vực của đời sống xã hội để đăng tải trên báo chí, chia sẻ, lan tỏa trên Internet, mạng xã hội .

Thứ tư, báo chí, truyền thông chủ động thông tin chính thống, thông tin phản bác quan điểm sai trái, thù địch chính xác, đầy đủ, kịp thời, bảo đảm đúng định hướng. Mặt khác, thông qua báo chí, truyền thông, phát huy vai trò giám sát và phản biện xã hội, góp phần làm cho đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước ngày càng đúng đắn, bảo đảm ổn định, trật tự an toàn xã hội, thúc đẩy phát triển bền vững đất nước, nâng cao đời sống mọi mặt của nhân dân.

Thứ năm, cơ quan lãnh đạo, quản lý thường xuyên kiểm tra, giám sát hoạt động báo chí, truyền thông, nhất là kiểm tra, giám sát quy trình thẩm định, xử lý thông tin trước khi đưa lên trang báo, sóng phát thanh, truyền hình; qua đó, khen thưởng, động viên kịp thời đối với nhà báo, cơ quan báo chí nỗ lực, có thành tích; xử lý kịp thời, nghiêm minh các hành vi vi phạm pháp luật hoặc đạo đức nghề nghiệp. Tăng cường kiểm soát chặt chẽ các sản phẩm, website, báo điện tử của doanh nghiệp nước ngoài tại Việt Nam hoặc từ nước ngoài.

Đặng Lê Tuyến - thinhvuongvietnam.com