Đề cương tuyên truyền Đại hội đại biểu toàn quốc Đoàn TNCS Hồ Chí Minh lần thứ XII

(TG) - Ban Tuyên giáo Trung ương ban hành Đề cương tuyên truyền Đại hội đại biểu toàn quốc Đoàn TNCS Hồ Chí Minh lần thứ XII, nhiệm kỳ 2022 – 2027. Tạp chí Tuyên giáo trân trọng toàn văn bản Đề cương.

I. CÁC KỲ ĐẠI HỘI ĐOÀN TOÀN QUỐC

Hơn 90 năm xây dựng và trưởng thành, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đã tổ chức thành công 11 kỳ Đại hội đại biểu toàn quốc và đang tích cực chuẩn bị tiến tới Đại hội đại biểu Đoàn TNCS Hồ Chí Minh toàn quốc lần thứ XII, nhiệm kỳ 2022 - 2027.

1. Đại hội lần thứ I (năm 1950)

Sau gần 20 năm hoạt động dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ I (tên gọi khi đó là Đoàn thanh niên cứu quốc Việt Nam) diễn ra từ ngày 07-14/02/1950 tại xã Cao Văn, huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên. Dự đại hội có hơn 400 đại biểu đại diện cho đoàn viên, thanh niên trên khắp mọi miền đất nước. Với chủ đề “Chiến đấu và xây dựng tương lai”, Đại hội đã đề ra nhiệm vụ trước mắt của Đoàn là động viên, giáo dục, thống nhất lực lượng thanh niên, cổ vũ thế hệ trẻ tích cực tham gia sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, quét sạch kẻ thù xâm lược. Đại hội đã bầu ra Ban Chấp hành Trung ương Đoàn mới, đồng chí Nguyễn Lam được bầu làm Bí thư Đoàn thanh niên cứu quốc Việt Nam. Từ thành công của Đại hội, hàng vạn nam, nữ thanh niên hăng hái xung phong tham gia phục vụ các chiến dịch và phong trào “Tòng quân giết giặc lập công”, góp phần làm nên chiến thắng Điện Biên Phủ chấn động địa cầu (tháng 5/1954).

2. Đại hội lần thứ II (năm 1956)

Diễn ra từ ngày 25/10-04/11/1956 tại Hà Nội. Dự Đại hội có 479 đại biểu đại diện cho gần nửa triệu đoàn viên thanh niên trong cả nước. Đại hội khẳng định những cống hiến xuất sắc của tổ chức Đoàn và phong trào thanh niên trong chín năm kháng chiến và ba năm khôi phục kinh tế. Tại Đại hội, Bác Hồ đã ân cần căn dặn: “Đảng và Chính phủ ta có thể tự hào đã tạo nên một thế hệ thanh niên dũng cảm như các cháu, và mong các cháu tiếp tục phấn đấu hăng hái cho công cuộc bảo vệ Tổ quốc, xây dựng nước nhà”. Đại hội đã bầu BCH Trung ương Đoàn gồm 30 đồng chí, đồng chí Nguyễn Lam được bầu làm Bí thư thứ nhất.

Ngay sau Đại hội, tuổi trẻ miền Bắc đã phát động phong trào thi đua lao động sản xuất để khôi phục kinh tế, cải tạo và xây dựng xã hội mới. Hàng vạn thanh niên tham gia xây dựng các công trình thủy lợi, khai hoang phục hóa đất đai; hàng triệu thanh niên hăng hái theo học các lớp bổ túc văn hóa... Ở miền Nam, phong trào đấu tranh chính trị của thanh niên, học sinh, sinh viên chống đế quốc Mỹ và tay sai tiếp tục phát triển mặc dù bị đàn áp dã man.

3. Đại hội lần thứ III (năm 1961)

Diễn ra từ ngày 23-25/3/1961 tại Hà Nội. Dự Đại hội có 677 đại biểu đại diện cho một triệu đoàn viên thanh niên trong cả nước. Được sự đồng ý của Bộ Chính trị và Bác Hồ, Đại hội đã quyết định lấy ngày 26/3/1931 là ngày thành lập Đoàn. Đại hội đã phát động phong trào “Xung phong tình nguyện vượt mức kế hoạch 5 năm lần thứ nhất” (1961 - 1965). Đại hội đã bầu ra Ban Chấp hành Trung ương Đoàn gồm 71 đồng chí, đồng chí Nguyễn Lam tiếp tục được bầu lại làm Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đoàn. Sau Đại hội, đồng chí Nguyễn Lam được Đảng điều động nhận nhiệm vụ mới, đồng chí Vũ Quang được cử làm Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đoàn.

Tháng 8/1964, đế quốc Mỹ leo thang gây chiến tranh phá hoại bằng không quân đối với miền Bắc, tuổi trẻ Thủ đô đã phát động phong trào “Ba sẵn sàng”. Ở miền Bắc, hàng triệu đoàn viên thanh niên đăng ký tham gia phong trào “Ba sẵn sàng” nêu cao quyết tâm chi viện cho chiến trường miền Nam với tinh thần “Chưa thắng giặc Mỹ, chưa về quê hương”. Tháng 2/1965, Đại hội Đoàn thanh niên toàn miền Nam đã phát động phong trào “Năm xung phong”, sau một thời gian ngắn đã có hàng vạn  đoàn viên, thanh niên tham gia phong trào. Từ phong trào “Ba sẵn sàng” và “Năm xung phong” đã xuất hiện nhiều tập thể và cá nhân với những chiến công xuất sắc trong chiến đấu tiêu diệt quân thù.

Nhân dịp kỷ niệm 40 năm Ngày thành lập Đảng (1970), thể theo nguyện vọng của cán bộ, đoàn viên, thanh niên cả nước, Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã quyết định đổi tên Đoàn Thanh niên Lao động Việt Nam thành Đoàn Thanh niên Lao động Hồ Chí Minh. Trong thắng lợi của chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử và đại thắng mùa xuân năm 1975, có sự đóng góp to lớn của đoàn viên thanh niên trên khắp các mặt trận, đây là thế hệ thanh niên Việt Nam vô cùng dũng cảm, thông minh, không sợ gian khổ, hy sinh, quyết chiến - quyết thắng đã được Đảng ta, Đoàn ta giáo dục, rèn luyện. Tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ IV (1976), Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã quyết định đổi tên Đoàn Thanh niên Lao động Hồ Chí Minh thành Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh.

4. Đại hội lần thứ IV (năm 1980)

Diễn ra từ ngày 20-22/11/1980 tại Hà Nội. Dự Đại hội có 623 đại biểu đại diện cho 4,3 triệu đoàn viên thanh niên cả nước. Đại hội đã quyết định đẩy mạnh hơn nữa phong trào “Ba xung kích” thành cao trào thi đua hành động cách mạng của tuổi trẻ thực hiện thắng lợi sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc. Đại hội đã bầu Ban Chấp hành Trung ương Đoàn gồm 113 đồng chí, đồng chí Đặng Quốc Bảo, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng được bầu làm Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đoàn.

Vào thời điểm này, hàng triệu lượt đoàn viên thanh niên tham gia phong trào “Ba xung kích làm chủ tập thể”; gần 9 triệu đoàn viên, thanh niên tham gia phong trào “Thanh niên xung kích xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”; hàng chục vạn thanh niên gia nhập lực lượng vũ trang, góp phần tích cực bảo vệ vững chắc biên cương Tổ quốc và làm tròn nghĩa vụ quốc tế. Tiếp đó là các phong trào “Hành quân theo bước chân những người anh hùng” đã thu hút gần 6 triệu đoàn viên, thanh thiếu nhi tham gia và “Hành quân theo chân Bác” đã có 10 triệu thiếu niên, nhi đồng tham gia.

Tháng 5/1982, Hội nghị BCH Trung ương Đoàn lần thứ 4 (khóa IV) đã tập trung chỉ đạo triển khai các chương trình hành động cách mạng của tuổi trẻ trong 2 năm 1982-1983. Tại Hội nghị này, đồng chí Vũ Mão, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng được bầu làm Bí thư thứ nhất BCH Trung ương Đoàn.

5. Đại hội lần thứ V (năm 1987)

Diễn ra từ ngày 27-30/11/1987 tại Hà Nội. Dự Đại hội có 750 đại biểu đại diện cho 17 triệu đoàn viên, thanh niên trong cả nước. Đại hội đã bầu Ban Chấp hành Trung ương Đoàn gồm 150 đồng chí, đồng chí Hà Quang Dự được bầu làm Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đoàn. Đại hội đã phát động phong trào “Tuổi trẻ xung kích, sáng tạo xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”.

Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ V có ý nghĩa vô cùng lớn lao, đó là Đại hội của thế hệ trẻ đi đầu trong công cuộc đổi mới; Đại hội của hành động, vì tương lai của thế hệ trẻ, vì hạnh phúc của Nhân dân. Trong quá trình đất nước đổi mới, mặc dù đứng trước sự thử thách do tác động từ những diễn biến phức tạp của tình hình thế giới, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh luôn phấn đấu tự đổi mới mình, không ngừng mở rộng mặt trận đoàn kết, tập hợp thanh niên, phấn đấu cho sự nghiệp xây dựng đất nước giàu mạnh.

6. Đại hội lần thứ VI (năm 1992)

Diễn ra từ ngày 15-18/10/1992 tại Hà Nội. Dự Đại hội có 797 đại biểu đại diện cho 2,5 triệu đoàn viên, thanh niên cả nước. Đại hội đã bầu Ban Chấp hành Trung ương Đoàn gồm 91 đồng chí, đồng chí Hồ Đức Việt được bầu làm Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đoàn. Sau Đại hội, tháng 2/1993, Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đoàn lần thứ 2 (khóa VI) đã phát động hai phong trào lớn: “Thanh niên lập nghiệp” và “Tuổi trẻ giữ nước”. Hai phong trào đã được tuổi trẻ cả nước nhiệt liệt hưởng ứng và đi vào sâu rộng trong cuộc sống. Tại Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đoàn lần thứ 9, khóa VI (tháng 12/1996), đồng chí Vũ Trọng Kim được bầu làm Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đoàn thay đồng chí Hồ Đức Việt được Đảng điều động nhận nhiệm vụ mới.

7. Đại hội lần thứ VII (năm 1997)

Diễn ra từ ngày 26-29/11/1997 tại Hà Nội. Dự đại hội có 899 đại biểu đại diện cho 21,2 triệu cán bộ, đoàn viên, thanh niên cả nước. Đại hội đã bầu Ban Chấp hành Trung ương Đoàn gồm 125 đồng chí, đồng chí Vũ Trọng Kim được bầu lại làm Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đoàn. Đại hội đã quyết định tiếp tục phát triển hai phong trào“Thanh niên lập nghiệp” và “Tuổi trẻ giữ nước” lên một tầm cao mới. Tại Hội nghị Ban Chấp hành lần thứ 9 Khóa VII (tháng 6/2001), đồng chí Hoàng Bình Quân được bầu làm Bí thư thứ nhất BCH Trung ương Đoàn thay đồng chí Vũ Trọng Kim được Đảng phân công nhiệm vụ mới.

Năm 2000 được Bộ Chính trị và Chính phủ chọn là “Năm thanh niên Việt Nam”. Từ thời điểm này, phong trào “Thanh niên tình nguyện” có bước phát triển mới, đi vào thực tiễn, được đông đảo các cấp bộ Đoàn và đoàn viên, thanh niên tham gia, tạo ấn tượng tốt đẹp về lớp thanh niên Việt Nam của thời kỳ mới. Tổ chức Đoàn các cấp đã chủ động đề xuất và đảm nhận nhiều chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội quan trọng, tiêu biểu như: Dự án xóa cầu khỉ, xây cầu mới vùng đồng bằng sông Cửu Long; xây dựng Đảo thanh niên; làm đường Hồ Chí Minh; xây dựng Làng thanh niên lập nghiệp... Phong trào thi đua học tập, lao động sáng tạo để chiếm lĩnh đỉnh cao tri thức, khoa học công nghệ mới; sinh hoạt chính trị “Tuổi trẻ Việt Nam tiến bước dưới cờ Đảng”,“Tuổi trẻ với tư tưởng Hồ Chí Minh”... đã thu hút hàng triệu thanh thiếu niên tham gia.

8. Đại hội lần thứ VIII (năm 2002)

Diễn ra từ ngày 08-11/12/2002 tại Hà Nội. Dự đại hội có 898 đại biểu đại diện cho hàng chục triệu đoàn viên, thanh niên cả nước. Đại hội đã bầu Ban Chấp hành Trung ương Đoàn gồm 134 đồng chí, đồng chí Hoàng Bình Quân, được bầu lại làm Bí thư thứ nhất BCH Trung ương Đoàn. Với tinh thần “Đoàn kết, sáng tạo, xung kích, tình nguyện”, Đại hội đã phát động phong trào “Thi đua, tình nguyện xây dựng và bảo vệ Tổ quốc” và kêu gọi tuổi trẻ Việt Nam cùng siết chặt tay dưới lá cờ vinh quang của Đoàn, nguyện đi theo con đường cách mạng của Đảng, Bác Hồ và Nhân dân ta đã lựa chọn, nắm chắc thời cơ, vượt qua thách thức, góp phần to lớn vào sự nghiệp đổi mới đất nước. Phong trào mới với sức sống mới, hàng triệu thanh niên thi đua học tập, tiến quân vào khoa học - công nghệ; thi đua lao động sáng tạo để lập thân, lập nghiệp; xung phong tình nguyện vì cuộc sống cộng đồng; góp phần giữ vững an ninh chính trị, đảm bảo trật tự an toàn xã hội. Các cuộc vận động, phong trào mới được triển khai như: “Sáng tạo trẻ”, “Bốn mới” (kỹ thuật mới, ngành nghề mới, thị trường mới, mô hình mới), “Cán bộ công chức trẻ với cải cách hành chính”, “Học tập tốt, rèn luyện tốt”, “Trí thức trẻ tình nguyện”... đã góp phần khơi sức thanh niên trên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, tạo ra nhiều mô hình hay, cách làm sáng tạo từ thực tiễn.

Đặc biệt sinh hoạt chính trị “Tiếp lửa truyền thống - Mãi mãi tuổi hai mươi”, diễn đàn “Tuổi trẻ sống đẹp, sống có ích” đã lôi cuốn và lan toả mạnh mẽ, tạo hiệu ứng xã hội sâu rộng góp phần quan trọng nâng cao nhận thức, bồi đắp lý tưởng cách mạng và niềm tin cho thế hệ trẻ. Năm 2007, hưởng ứng cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” do Đảng ta phát động, Đoàn thanh niên các cấp chủ động, sáng tạo triển khai thực cuộc vận động “Tuổi trẻ Việt Nam học tập và làm theo lời Bác” và đạt những kết quả tốt đẹp.

Sau khi đồng chí Hoàng Bình Quân chuyển công tác, ngày 01/4/2005, Bộ Chính trị cử đồng chí Đào Ngọc Dung giữ trách nhiệm Quyền Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đoàn. Tại Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đoàn lần thứ 10 Khóa VIII (ngày 02/7/2005), đồng chí Đào Ngọc Dung được bầu làm Bí thư thứ nhất BCH Trung ương Đoàn. Tại Hội nghị BCH Trung ương Đoàn lần thứ 11 Khóa VIII (ngày 13/01/2007), đồng chí Võ Văn Thưởng được bầu làm Bí thư thứ nhất BCH Trung ương Đoàn thay đồng chí Đào Ngọc Dung nhận nhiệm vụ mới.

9. Đại hội lần thứ IX (năm 2007)

Diễn ra từ ngày 17-21/12/2007 tại Hà Nội. Dự đại hội có 1033 đại biểu đại diện cho hơn 23 triệu cán bộ, đoàn viên, thanh niên cả nước. Đại hội đã khẳng định: Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tiếp tục đổi mới toàn diện, phấn đấu thực sự trở thành người bạn thân thiết của thanh niên, định hướng cho thanh niên đến với lý tưởng cách mạng và những giá trị cao đẹp, đồng hành với thanh niên lập thân, lập nghiệp, xung kích trong phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ Tổ quốc. Đại hội đã phát động hai phong trào “5 xung kích phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ Tổ quốc”, “4 đồng hành với thanh niên lập thân, lập nghiệp”. Đại hội đã bầu Ban Chấp hành Trung ương Đoàn gồm 145 đồng chí, đồng chí Võ Văn Thưởng được bầu lại làm Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đoàn.

Ngày 5/10/2011, tại Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đoàn lần thứ 11 (khóa IX), đồng chí Nguyễn Đắc Vinh, Ủy viên dự khuyết Ban Chấp hành Trung ương Đảng được tín nhiệm bầu giữ chức Bí thư thứ nhất BCH Trung ương Đoàn (khóa IX) thay đồng chí Võ Văn Thưởng được Đảng phân công nhiệm vụ mới.

10. Đại hội lần thứ X (năm 2012)

Diễn ra từ ngày 12-14/12/2012 tại Hà Nội. Dự đại hội có 999 đại biểu đại diện cho hơn 23 triệu cán bộ, đoàn viên, thanh niên cả nước. Đại hội đã nêu cao khẩu hiệu “Tuổi trẻ Việt Nam xây hoài bão lớn, rèn đức, luyện tài, đoàn kết, sáng tạo, xung kích xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”. Đại hội đã quyết định tiếp tục triển khai 2 phong trào “Xung kích, tình nguyện phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ Tổ quốc” và “Đồng hành với thanh niên lập thân, lập nghiệp” nhằm tiếp tục phát huy mạnh mẽ vai trò xung kích, tinh thần tình nguyện, khơi dậy tiềm năng to lớn của thanh niên tham gia thực hiện thành công sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước và hội nhập quốc tế. Những quyết định của Đại hội thể hiện ý chí và khát vọng cao đẹp của tuổi trẻ Việt Nam được đem tài năng, sức trẻ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Đại hội đã bầu Ban Chấp hành Trung ương Đoàn gồm 151 đồng chí, đồng chí Nguyễn Đắc Vinh được bầu lại làm Bí thư thứ nhất BCH Trung ương Đoàn.

Tại Đại hội, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã có bài phát biểu quan trọng, nhấn mạnh: “Thanh niên mạnh thì dân tộc mới mạnh”, “Công tác thanh niên là vấn đề sống còn của dân tộc”. Tổng Bí thư cũng chỉ ra những nhiệm vụ trọng tâm của công tác đoàn và phong trào thanh thiếu nhi trong giai đoạn hiện nay; bày tỏ mong muốn mỗi thanh niên và tổ chức Đoàn cần nhận thức sâu sắc hơn nữa vị trí, vai trò và sứ mệnh của mình, có “Tâm trong - Trí sáng - Hoài bão lớn”, đi đầu trong cuộc đấu tranh chiến thắng nghèo nàn, lạc hậu, đáp ứng yêu cầu cách mạng trong tình hình mới, góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Trong nhiệm kỳ Đại hội, công tác giáo dục luôn được coi trọng, nội dung, phương thức tiếp tục được đổi mới, nhất là việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; triển khai thực hiện Chỉ thị 42-CT/TW của Ban Bí thư Trung ương Đảng về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thế hệ trẻ, giai đoạn 2015 - 2030”. Nhiều phong trào hành động cách mạng của Đoàn được triển khai mạnh mẽ, thu hút sự tham gia của đông đảo đoàn viên, thanh niên và tạo được hiệu ứng tốt đẹp. Tiêu biểu như Chương trình “Thắp sáng ước mơ tuổi trẻ Việt Nam”, đợt sinh hoạt chính trị “Con đường cách mạng của thanh niên thời kỳ mới”, “Tự hào tiến bước dưới cờ Đảng”, “Tự hào tuổi trẻ thời đại Hồ Chí Minh”, Hội thi “Ánh sáng soi đường”, cuộc thi “Tự hào Việt Nam”, ngày hội “Tôi yêu Tổ quốc tôi”; phong trào “Tuổi trẻ chung tay xây dựng nông thôn mới”, “Thanh niên tham gia xây dựng văn minh đô thị”, các phong trào “Học sinh 3 rèn luyện”, “Khi tôi 18”, “Sinh viên 5 tốt”; phong trào “3 trách nhiệm”, “Sáng tạo trẻ”... Phong trào “Thanh niên tình nguyện” có bước phát triển cả về chất lượng và số lượng với các hoạt động nổi bật. Công tác xây dựng tổ chức Đoàn được củng cố, đạt được nhiều kết quả vững chắc trên nhiều mặt.

Ngày 21/4/2016, tại Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đoàn khóa X, đồng chí Lê Quốc Phong, Ủy viên dự khuyết Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đoàn, Chủ tịch Hội Sinh viên Việt Nam đã được bầu giữ chức Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đoàn (khóa X) thay đồng chí Nguyễn Đắc Vinh được Đảng phân công nhiệm vụ mới.

11. Đại hội lần thứ XI (năm 2017)

Đại hội diễn ra từ ngày 10-13/12/2017, tại Thủ đô Hà Nội, với 999 đại biểu tham dự là những cán bộ, đoàn viên ưu tú đại diện cho hơn 6,4 triệu đoàn viên và gần 24 triệu thanh niên Việt Nam trong và ngoài nước. Khẩu hiệu hành động “Thanh niên Việt Nam - Tiên phong - Bản lĩnh - Đoàn kết - Sáng tạo - Phát triển”.

Đại hội đã tín nhiệm bầu 151 đồng chí có đủ tiêu chuẩn, phẩm chất và năng lực vào Ban Chấp hành Trung ương Đoàn khóa XI. Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đoàn lần thứ nhất khóa XI đã bầu 31 đồng chí vào Ban Thường vụ Trung ương Đoàn; bầu 04 đồng chí vào Ban Bí thư Trung ương Đoàn khoá XI; bầu đồng chí Lê Quốc Phong, Ủy viên dự khuyết Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đoàn khóa X, Chủ tịch Hội Sinh viên Việt Nam tái đắc cử Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đoàn khóa XI.

Chủ đề Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ XI là “Tăng cường giáo dục lý tưởng cách mạng; Xây dựng Đoàn vững mạnh; Đoàn kết, phát huy thanh niên xung kích, tình nguyện, sáng tạo xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa”. Đại hội biểu thị quyết tâm thực hiện mục tiêu công tác đoàn và phong trào thanh thiếu nhi nhiệm kỳ 2017 - 2022 là “Xây dựng lớp thanh niên thời kỳ mới có lý tưởng cách mạng, bản lĩnh chính trị vững vàng, giàu lòng yêu nước; có đạo đức, lối sống văn hóa, trách nhiệm, tuân thủ pháp luật, yêu chuộng hòa bình; có tri thức, sức khỏe, hoài bão, khát vọng vươn lên. Xây dựng Đoàn TNCS Hồ Chí Minh thực sự vững mạnh, tập hợp đoàn kết đông đảo thanh niên, xứng đáng là đội dự bị tin cậy của Đảng Cộng sản Việt Nam. Nâng cao trách nhiệm phụ trách Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh và tích cực tham gia bảo vệ, chăm sóc, giáo dục thiếu niên, nhi đồng. Phát huy thanh niên xung kích, tình nguyện, sáng tạo trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa”. 

Tại phiên Khai mạc Đại hội, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã có bài phát biểu quan trọng chỉ đạo Đại hội. Tổng Bí thư chỉ ra 03 nhiệm vụ trọng tâm nhiệm kỳ mà các cấp bộ đoàn phải tập trung thực hiện tốt: Một là, tăng cường giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hoá cho thế hệ trẻ. Hai là, chăm lo củng cố xây dựng tổ chức Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh thực sự vững mạnh về tư tưởng chính trị, tổ chức và hành động, xứng đáng là đội dự bị tin cậy của Đảng Cộng sản Việt Nam. Ba là, đổi mới và nâng cao hiệu quả các phong trào, chương trình của Đoàn, phát huy vai trò xung kích, tình nguyện, sáng tạo của thanh niên, khẳng định vai trò của Đoàn trong đồng hành, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của thanh niên. 

Tại phiên Bế mạc vào sáng ngày 13/12/2017, Đại hội đã vinh dự đón Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc tới dự và phát biểu chỉ đạo. Thủ tướng Chính phủ đã đề nghị các bộ, ngành, chính quyền các địa phương và mong muốn các bạn trẻ, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh tập trung làm tốt 03 vấn đề: Một là, xây dựng Chính phủ liêm chính, kiến tạo, phục vụ Nhân dân; Hai là, xây dựng Quốc gia khởi nghiệp; Ba là, tận dụng cơ hội của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4.

Ngày 11/11/2020, tại Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đoàn khóa XI, đồng chí Nguyễn Anh Tuấn, Bí thư thường trực Ban Chấp hành Trung ương Đoàn, Chủ tịch Trung ương Hội LHTN Việt Nam đã được bầu giữ chức Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đoàn (khóa XI) thay đồng chí Lê Quốc Phong được Đảng phân công nhiệm vụ mới. Từ tháng 01/2021 - 23/7/2022, đồng chí Nguyễn Anh Tuấn thực hiện nhiệm vụ với cương vị Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII; Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đoàn khóa XI; Chủ nhiệm Ủy ban Quốc gia về thanh niên Việt Nam; Bí thư Đảng ủy Trung ương Đoàn; Ủy viên Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; Đại biểu Quốc hội khóa XV.

Ngày 25/8/2022, tại Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đoàn khóa XI, đồng chí Bùi Quang Huy, Ủy viên dự khuyết Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Thường trực Ban Chấp hành Trung ương Đoàn đã được bầu giữ chức Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đoàn (khóa XI), nhiệm kỳ 2017 - 2022 thay đồng chí Nguyễn Anh Tuấn được Đảng phân công nhiệm vụ mới.

II. MỘT SỐ KẾT QUẢ NỔI BẬT TRONG NHIỆM KỲ 2017-2022

1. Trong công tác giáo dục, tổ chức Đoàn các cấp luôn quan tâm, chú trọng đổi mới nội dung, phương thức giáo dục, đặc biệt việc thực hiện Chỉ thị 42-CT/TW của Ban Bí thư Trung ương Đảng và học tập, làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh được coi là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt. Công tác giáo dục chính trị, tư tưởng được chú trọng và đổi mới về nội dung, phương thức. Công tác nắm bắt, định hướng tình hình tư tưởng, dư luận xã hội trong thanh niên được thực hiện chủ động, đa dạng, thường xuyên, kịp thời. Nhiều hoạt động, sản phẩm tuyên truyền, giáo dục về truyền thống lịch sử được xây dựng với nội dung, phương thức hiện đại, phù hợp với nhu cầu của thanh thiếu nhi, đem lại hiệu quả tích cực. Cuộc vận động “Xây dựng giá trị hình mẫu thanh niên Việt Nam thời kỳ mới” được triển khai đồng bộ trong toàn Đoàn. Thông tin tích cực được tăng cường. Các cấp bộ đoàn đã tăng cường phát hiện, bồi dưỡng, tuyên dương điển hình tiên tiến và huy động người nổi tiếng, có uy tín để định hướng, giáo dục thế hệ trẻ. Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật được thực hiện với hình thức phong phú, nội dung thiết thực. Việc phối hợp với các ngành trong giáo dục, giúp đỡ, cảm hóa thanh thiếu niên chậm tiến; tham gia phòng chống ma túy và các tệ nạn xã hội được thực hiện tích cực, chủ động. Hệ thống báo chí, phát thanh, truyền hình, xuất bản và các thiết chế văn hoá cho thanh thiếu nhi trong và ngoài Đoàn đóng góp tích cực vào công tác tuyên truyền, giáo dục. Việc ứng dụng chuyển đổi số, tận dụng không gian mạng trong công tác tuyên truyền, giáo dục được thực hiện đồng bộ, quyết liệt. Hệ thống báo cáo viên, tuyên truyền viên của Đoàn được củng cố, phát huy tốt.

2. Ba phong trào hành động cách mạng của Đoàn là “Thanh niên tình nguyện”, “Tuổi trẻ sáng tạo”, “Tuổi trẻ xung kích bảo vệ Tổ quốc” được triển khai đồng bộ, sâu rộng, hiệu quả, thu hút đông đảo đoàn viên, thanh niên tham gia; đóng góp quan trọng vào việc thực hiện các nhiệm vụ chính trị, tạo môi trường thực tiễn sinh động để thanh niên phát triển toàn diện. Thông qua các phong trào, vị trí, vai trò, uy tín của tổ chức Đoàn và hình ảnh đoàn viên, thanh niên được khẳng định và ghi nhận. Phong trào Thanh niên tình nguyện là phong trào chủ lực của Đoàn các cấp, đã cổ vũ và phát huy tinh thần xung kích, tình nguyện của thanh niên. Nội dung, giải pháp, phương thức thực hiện phong trào ngày càng được đổi mới, linh hoạt, phù hợp, có tính hiệu triệu thanh niên tham gia tích cực, tạo nhiều dấu ấn tốt đẹp trong xã hội. Phong trào “Tuổi trẻ sáng tạo” đã đạt những kết quả nhất định trên các lĩnh vực; từng bước đi vào thực tiễn, khơi dậy và thúc đẩy tinh thần sáng tạo của thanh thiếu nhi. Phong trào Tuổi trẻ xung kích bảo vệ Tổ quốc đã khơi dậy và phát huy mạnh mẽ tinh thần, trách nhiệm, ý thức xây dựng và bảo vệ Tổ quốc của thanh niên.

3. Ba chương trình đồng hành với thanh niên đã góp phần phát triển thanh niên và khẳng định vai trò của Đoàn trong chăm lo, hỗ trợ, bảo vệ quyền, lợi ích và nhu cầu chính đáng của thanh niên. Đồng hành với thanh niên trong học tập, các cấp bộ đoàn tổ chức nhiều chương trình, hoạt động hỗ trợ, khuyến khích học sinh, sinh viên thi đua học tập, xây dựng môi trường học đường lành mạnh; kết nối, đồng hành, hỗ trợ sinh viên, giáo viên trẻ, đặc biệt ở khu vực khó khăn, những địa bàn chịu ảnh hưởng nặng nề của dịch bệnh COVID-19. Quan tâm tổ chức các phong trào học tập, nâng cao trình độ ngoại ngữ, tự học và rèn luyện ngoại ngữ. Đồng hành với thanh niên khởi nghiệp, lập nghiệp đã được các cấp bộ đoàn triển khai nhiều hoạt động tuyên truyền, hỗ trợ, kết nối các ý tưởng, dự án thanh niên khởi nghiệp; hỗ trợ thanh niên vay vốn phát triển kinh tế; đa dạng hoá các hoạt động tư vấn hướng nghiệp, giới thiệu việc làm; phát triển mô hình dạy nghề tại chỗ; mô hình tổ hợp tác, hợp tác xã thanh niên phát triển kinh tế. Đồng hành với thanh niên rèn luyện và phát triển kỹ năng trong cuộc sống, nâng cao thể chất, đời sống văn hóa tinh thần, toàn Đoàn đã tập trung tuyên truyền nâng cao nhận thức và tổ chức nhiều chương trình, hoạt động giáo dục trải nghiệm, rèn luyện kỹ năng cho thanh niên; phát động đoàn viên, thanh niên tham gia rèn luyện thể thao; tăng cường truyền thông nâng cao nhận thức cho thanh niên về tác hại của ma túy, rượu bia, thuốc lá và các chất kích thích; giáo dục giới tính, sức khỏe sinh sản; tư vấn tâm lý, hỗ trợ pháp lý cho thanh thiếu nhi. Các cấp bộ đoàn đã tổ chức đa dạng các loại hình hoạt động văn hóa, nghệ thuật để nâng cao đời sống văn hóa tinh thần cho thanh niên.

4. Công tác phụ trách Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh và bảo vệ, chăm sóc, giáo dục thiếu niên, nhi đồng đạt kết quả toàn diện. Tổ chức Đoàn chú trọng phân công cán bộ có năng lực và tâm huyết phụ trách công tác thiếu nhi; định hướng chương trình công tác của Đội; củng cố, nâng cao chất lượng tổ chức và hoạt động của Đội. Nhiều mô hình, hoạt động chăm lo cho thiếu nhi đạt kết quả tốt.

5. Công tác quốc tế thanh niên tiếp tục có những bước phát triển mới về chiều sâu, chất lượng được nâng lên, phương thức triển khai sáng tạo, linh hoạt, thích ứng, đóng góp tích cực vào thành công chung của công tác đối ngoại Nhân dân và nâng cao năng lực hội nhập quốc tế cho thanh thiếu nhi Việt Nam.

6. Các cấp bộ đoàn đã triển khai đồng bộ các giải pháp xây dựng Đoàn vững mạnh về tư tưởng chính trị, tổ chức và hành động. Các giải pháp nâng cao chất lượng cán bộ đoàn, chất lượng cơ sở đoàn, chất lượng đoàn viên được chú trọng thực hiện, tạo chuyển biến tích cực trong công tác xây dựng Đoàn. Mặt trận đoàn kết, tập hợp thanh niên được mở rộng, tỷ lệ tập hợp thanh niên được nâng lên. Công tác cán bộ đoàn ở các cấp có chuyển biến tích cực; đội ngũ cán bộ từ Trung ương tới cơ sở được chuẩn hóa, có tác động tích cực đến chất lượng tổ chức và hoạt động tại các cấp; năng lực công tác, bản lĩnh chính trị của cán bộ được nâng lên; các khâu của công tác cán bộ đoàn được thực hiện đúng quy định. Chất lượng đoàn viên, đoàn viên kết nạp mới ngày càng được cải thiện. Chương trình “Rèn luyện đoàn viên” được kiên trì triển khai, góp phần phát huy yếu tố tự rèn luyện của đoàn viên. Công tác quản lý đoàn viên có sự đổi mới. Tổ chức cơ sở Đoàn được quan tâm nâng cao chất lượng với nhiều giải pháp. Công tác kiểm tra, giám sát của Đoàn trong nhiệm kỳ đã có nhiều chuyển biến tích cực, đặc biệt là công tác giám sát, phản biện xã hội các chính sách có liên quan tới thanh thiếu nhi, góp phần tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong Đoàn. Nội dung và phương thức đoàn kết tập hợp thanh niên được đổi mới theo hướng đáp ứng tốt hơn nhu cầu, sở thích của thanh niên, qua đó, mặt trận đoàn kết, tập hợp thanh niên được mở rộng, tỷ lệ đoàn kết tập hợp thanh niên đạt 66%, tăng hơn 9% so với nhiệm kỳ trước. Vai trò nòng cốt chính trị của Đoàn với Hội LHTN Việt Nam, Hội Sinh viên Việt Nam và các tổ chức thanh niên được tăng cường.

7. Công tác Đoàn tham gia xây dựng, bảo vệ Đảng và hệ thống chính trị được xác định là nhiệm vụ quan trọng thường xuyên; trong đó thực hiện quyết liệt, có hiệu quả nhiệm vụ đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng; góp ý xây dựng Đảng; tích cực triển khai thực hiện Cuộc vận động “Đoàn viên phấn đấu trở thành đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam”. Các cấp bộ đoàn tích cực, chủ động, kiên trì tham mưu, đề xuất với Đảng, Nhà nước các chủ trương, chính sách đối với thanh thiếu nhi.

III. ĐẠI HỘI ĐOÀN TOÀN QUỐC LẦN THỨ XII

Dự kiến tổ chức vào tháng 12/2022 tại Thủ đô Hà Nội. Dự Đại hội sẽ có khoảng 1.000 đại biểu đại diện cho hơn 22 triệu cán bộ, đoàn viên, thanh niên cả nước. Đây là sự kiện chính trị quan trọng của tuổi trẻ Việt Nam. Đại hội diễn ra trong bối cảnh đất nước ta đạt được những thành tựu có ý nghĩa lịch sử sau hơn 35 năm đổi mới, có nhiều thời cơ thuận lợi và cũng không ít khó khăn, thách thức đan xen. Trong bối cảnh đó, đòi hỏi Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh phải luôn có tư duy, tầm nhìn mới, không ngừng đổi mới, sáng tạo trong hoạt động; tạo môi trường rèn luyện, động viên, khuyến khích, phát huy tinh thần xung kích, đổi mới, sáng tạo của thanh thiếu nhi thực hiện khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc; đồng hành, hỗ trợ, quan tâm, chăm lo vì sự phát triển của thế hệ trẻ Việt Nam.

1. Đại hội dự kiến xác định mục tiêu của công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi nhiệm kỳ 2022 - 2027

Xây dựng thế hệ thanh niên Việt Nam phát triển toàn diện, giàu lòng yêu nước, có ý chí tự cường, tự hào dân tộc; có lý tưởng cách mạng, hoài bão, khát vọng vươn lên xây dựng đất nước phồn vinh, hạnh phúc; có đạo đức, ý thức công dân, chấp hành pháp luật; sức khỏe; văn hóa; kiến thức khoa học, công nghệ; kỹ năng sống, nghề nghiệp; ý chí lập thân, lập nghiệp; năng động, sáng tạo. 

Phát huy tinh thần xung kích, sáng tạo, trách nhiệm của thanh niên trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, đặc biệt là trong hội nhập quốc tế, chuyển đổi số quốc gia. Quan tâm, chăm lo các nhóm thanh thiếu nhi yếu thế về cơ hội phát triển.

Xây dựng Đoàn vững mạnh về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và hành động; nâng cao trách nhiệm phụ trách Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh; làm tốt công tác chăm sóc, giáo dục thiếu niên, nhi đồng.

2. Dự kiến khẩu hiệu hành động của Đại hội là: “Khát vọng - Đoàn kết - Bản lĩnh - Tiên phong - Sáng tạo”.

3. Dự kiến các phong trào và chương trình hành động cách mạng nhiệm kỳ:

- 3 phong trào hành động cách mạng:

+ Phong trào “Thanh niên tình nguyện”;

+ Phong trào “Tuổi trẻ sáng tạo”;

+ Phong trào “Tuổi trẻ xung kích bảo vệ Tổ quốc”.

- 3 chương trình đồng hành với thanh niên:

+ Chương trình “Đồng hành với thanh niên trong học tập”;

+ Chương trình “Đồng hành với thanh niên khởi nghiệp, lập nghiệp”;

+ Chương trình “Đồng hành với thanh niên rèn luyện và phát triển kỹ năng trong cuộc sống, nâng cao thể chất, đời sống văn hóa tinh thần”.

4. Dự kiến một số chỉ tiêu trọng tâm của nhiệm kỳ 2022 - 2027

1) 100% cán bộ đoàn, đoàn viên, 80% thanh niên được học tập, quán triệt, tuyên truyền, phổ biến nghị quyết, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và Nghị quyết, kết luận, chủ trương của Đoàn.

2) 50 triệu lượt đoàn viên, thanh niên được tham gia các hoạt động tình nguyện do tổ chức Đoàn, Hội tổ chức.

3) 250 nghìn ý tưởng, sáng kiến của đoàn viên, thanh niên được tổ chức Đoàn hỗ trợ triển khai, hiện thực hóa.

4) 60% thanh thiếu nhi được tiếp cận các hoạt động nâng cao năng lực số do tổ chức Đoàn, Hội, Đội các cấp triển khai thực hiện. 50% thanh niên sử dụng dịch vụ công trực tuyến. 70% thanh niên sử dụng tài khoản thanh toán điện tử.

5) 100 triệu cây xanh được đoàn viên, thanh niên tham gia trồng mới.

6) 300 thôn, bản khó khăn được đoàn viên, thanh niên tham gia hỗ trợ hoàn thành tiêu chí nông thôn mới. 

7) 15 nghìn tỷ đồng được hỗ trợ cho thanh niên vay vốn để khởi nghiệp, lập nghiệp, làm kinh tế. 7 nghìn dự án khởi nghiệp sáng tạo của thanh niên được tổ chức Đoàn hỗ trợ.

8) 12 triệu lượt thanh thiếu niên được tư vấn hướng nghiệp và việc làm; 3 triệu thanh niên được giới thiệu việc làm.

9) 7 triệu lượt thanh thiếu nhi tham gia các hoạt động hỗ trợ nâng cao năng lực ngoại ngữ và hội nhập quốc tế. 

10) 3 triệu thiếu nhi có hoàn cảnh khó khăn được tổ chức Đoàn các cấp hỗ trợ.

11) 50% đoàn viên xếp loại hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Tỷ lệ đoàn kết tập hợp thanh niên đạt 68%.

12) 01 triệu đoàn viên ưu tú được giới thiệu cho Đảng xem xét kết nạp. Các cấp bộ đoàn phấn đấu hoàn thành chỉ tiêu do cấp ủy giao về kết nạp đảng viên mới từ đoàn viên. 

5. Dự kiến các chương trình, đề án trọng điểm thực hiện giai đoạn 2022 - 2027

(1) Đề án “Giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thanh thiếu nhi trên không gian mạng giai đoạn 2022 - 2030”.

(2) Đề án “Phát hiện, bồi dưỡng và phát huy Tài năng trẻ Việt Nam giai đoạn 2022 - 2030”.

(3) Đề án “Nâng cao năng lực số cho thanh thiếu niên Việt Nam giai đoạn 2022 - 2030”.

(4) Đề án “Hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp giai đoạn 2022 - 2030”.

(5) Đề án “Thành lập Quỹ hỗ trợ sáng kiến vì cộng đồng”.

(6) Đề án “Nâng cao năng lực ngoại ngữ và hội nhập quốc tế cho thanh thiếu nhi Việt Nam giai đoạn 2022 - 2030”.

(7) Đề án “Tăng cường năng lực quản lý, điều phối hoạt động tình nguyện cho đội ngũ cán bộ Đoàn Thanh niên, Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam, Hội Sinh viên Việt Nam các cấp giai đoạn 2022 - 2030”.

(8) Đề án “Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ Đoàn TNCS Hồ Chí Minh giai đoạn 2023 - 2027”.

(9) Đề án “Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tham gia thúc đẩy quyền tham gia của trẻ em vào các vấn đề trẻ em giai đoạn 2023 - 2027”.

(10) Đề án “Đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh và các tổ chức thanh thiếu nhi Việt Nam trong tình hình mới”./.

BAN TUYÊN GIÁO TRUNG ƯƠNG - TRUNG ƯƠNG ĐOÀN TNCS HỒ CHÍ MINH